فرآورده نفتی یا فرآوردههای نفتی
سنجش ارزش نسبی نفت خام در بازار دستخوش عوامل متعددی که گاه با یکدیگر در تضاد قرار میگیرند، هستند. هر کدام از انواع نفت دارای ویژگیها و خصوصیات مختص بهخود بوده که این ویژگیها تعیینکننده نوع و میزان فرآوردههائی هستند که پس از پالایش نفت تولید میشوند. اضافه بر این، چگونگی کار و دستگاههای پالایش نیز بر روی تولید محصولات تصفیه شده بدون اثر و دخالت نیست. ممکن است که یک نوع نفت برای یک پالایشگاه بهخصوص ایدهآل و مفید باشد اما از طرفی همین نفت بهعلل گوناگون از جمله قیمت و یا عدم تولید کافی محصولات کلیدی که مورد نیاز بازار سنتی همان پالایشگاه است، شاید موردپسند قرار نگیرد. تقاضای بازار داخلی یک پالایشگاه برای فرآوردههای نفتی بهعلل فصلی، اقتصادی و یا شرایط محلی میتواند بهطور قابل ملاحظهای تغییر جهت یابد که این امر بر روی نوع نفت و یا مخلوط نفتی که یک پالایشگر در تلاش برای یافتن آن میکوشد، اثر میگذارد.
بیشترین کاربری فرآورده های نفتی در بدست آوردن انرژی از آنهاست: برای مثال مازوت و بنزین فرآوردههایی هستند که برای بکاربردن انرژی آنها مورد استفاده قرار میگیرند. پالایشگاهها همچنین مواد شیمیایی دیگری نیز فرآوری میکنند، که برخی از آنها فرایندهای شیمیایی را برای فرآوری پلاستیک و دیگر مواد پرکاربرد، بکار میبرند. از آنجا که نفت دارای چند درصد گوگرد است، مقدار زیادی گوگرد نیز به عنوان فرآورده نفتی فرآوری میشود. هیدروژن و کربن در شکل کک نفت نیز میتوانند، فرآورده نفتی بحساب آیند.
پالايش نفت دو سبب اساسي دارد، نخست اينكه استخراج موادي چون نفتا براي استفاده در صنايع پتروشيمي، روغن موتور براي ماشين هاي گوناگون و يا حتي بنزين بسيار با صرفهتر از مصرف نفت خام به عنوان ماده گرمازا است. دوم اينكه مصرف نفت خام به سبب اختلاف بسيار نقطه جوش و اشتعال اجزاء سازنده آن آسان و بي خطر نيست. از همين رو است كه بايد نفت خام را پالود و مواد سبك آن جدا كرد تا بشود از آن به عنوان سوختي ايمن استفاده كرد.